قوانين و مقررات قبول مرسولات پستی

Présentation au sujet: "قوانين و مقررات قبول مرسولات پستی"— Transcription de la présentation:

1

2 قوانين و مقررات قبول مرسولات پستی
قوانين و مقررات قبول مرسولات پستی

3 آشنایی با فرآیندهای عملیاتی در پست
فرآیندهای عملیاتی در صنعت پست در یک نمای کلی شامل چهار مرحله زیر می باشد : قبول و جمع آوری تجزیه و آماده سازی رهسپاری و حمل و نقل توزیع

4 1- مرحله قبول و جمع آوری قبول ، مرحله ورود مرسولات به شبکه عملیات پستی می باشد. در این مرحله مشتری با مراجعه به یکی از واحد های قبول پست و با انتخاب سرویس پستی مورد نظر، مرسوله یا محموله خود را تحویل متصدی باجه می دهد. بدین ترتیب چرخه عملیات پستی آغاز می شود . پرداخت کرایه پستی نیزعموماً در این مرحله صورت می گیرد، که می تواند به شکل های مختلف مثل ابطال تمبرپستی ، نقش تمبر یا به صورت نقدی باشد . مشتریان ( فرستندگان) پست ، مرسولات خود را با هدف تحویل دادن آن به شخص دیگری (گیرنده) در اقصی نقاط کشور و حتی سایر کشورهای جهان به دفاتر قبول می سپارند .

5 2- مرحله تجزیه و آماده سازی
هردفتر قبول روزانه تعداد قابل توجهی مرسوله تحویل می گیرد که مقصد آنها می تواند هرجای کشور یا دنیا باشد . پس، با توجه به انبوه نشانی های ممکن، مدیریت نظام مندی برای طبقه بندی و بارآوری این مرسولات لازم است تا هرکدام از آنها به مقصد نهایی برسند. این اقدام در مرحله تجزیه و آماده سازی صورت می گیرد و به صورت کیسه های پستی به مرحله سوم ( رهسپاری و حمل و نقل ) سپرده می شود. برای جلوگیری از اشتباه در ارسال و تسهیل جداسازی مرسولات با مقاصد و ویژگی های متفاوت، استفاده از برچسب ها و فرم های ویژه برای انواع مرسولات در این مرحله ضروری است.

6 3- مرحله رهسپاری و حمل و نقل
در این مرحله مرسولات کیسه گذاری شده مربوط به هرخط پستی ( مسیر حرکت ) در وسیله نقلیه مناسب بارگیری می شوند و به طرف مقصد نهایی حرکت می کنند. در طول مسیر هر خط پستی، پیک پستی، کیسه های پستی مربوط به شهرهای بین راهی را به دفاتر مبادله تحویل داده شده و احیاناً مرسولات آنها را برای رساندن به مقصد تحویل می گیرد. کیسه های وارده، در دفترمقصد بازگشایی شده و بعد از انجام عملیات لازم، به واحد توزیع تحویل داده می شوند.

7 4- مرحله توزیع آخرین مرحله برای تکمیل چرخه عملیات پستی مرحله توزیع است . این مرحله را تجزیه – توزیع نیز می نامند، چون در این مرحله مرسولات براساس تقسیم بندی های نشانی اماکن محل مقصد، تجزیه وتفکیک می شوند . اساس تقسیم بندی نشانی ها در بسیاری از کشورها ازجمله ایران، کد پستی است که براساس آن هر نامه رسان یا موزع مسئولیت توزیع مرسولات پستی بخشی مشخص و تعیین شده از یک شهر که به بلوک گردشی معروف است، به عهده دارد.

8 تحولات مشهود در باجه پستی در مقایسه با دهه های قبل
بهره گیری از فناوریهای نوین، از جمله فناوری اطلاعات تنوع سرویس های پستی حضور جدی و علنی رقبا برون سپاری بخشی از خدمات و سرویس ها توجه جدی به اصل مشتری مداری بهبود فضای کار توجه به اصل کیفیت اصل پاسخگویی و مسئولیت پذیری در ارائه خدمات تعریف و رعایت استاندارهای کمی و کیفی برای انواع خدمات

9 انواع واحد های قبول صندوق های پستی نصب شده در معابر عمومی
دفاتر پستی دولتی قبول از مقر فرستنده (سرویس پست ویژه یا واحد 193 ) آژانس های پستی دفاتر خدمات ارتباطی نمایندگی های روستایی دفاتر مشترک پست و مخابرات دفاتر ICT روستایی واحدهای موقت یا سیار

10 کارکردها و وظایف واحد های قبول
در یک نگاه کلی ، واحدهای قبول موظف به انجام چند فعالیت اصلی هستند : قبول مرسولات تفکیک ، ثبت و تحویل مرسولات به مرحله بعد(واحدهای جمع آوری) پشتیبانی از متصدیان حسابداری درآمد و ترافیک ارائه آمارهای روزانه، هفتگی، ماهانه...به واحد بالاتر

11 شناخت تجهیزات و ملزومات واحدهای قبول
منظور از تجهیزات وسایل یا امکاناتی است که امکان انجام عملیات پستی را در باجه قبول میسر می سازند. تجهیزات و ملزومات مورد استفاده در یک واحد قبول را می توان به دو دسته کلی تقسیم بندی کرد: 1- تجهیزات و ملزومات اداری و رفاهی 2- تجهیزات و ملزومات پستی

12 تجهیزات و ملزومات اداری و رفاهی
فضای مربوط به ارباب رجوع : در فضای مربوط به ارباب رجوع وسایل و ملزومات زیر مورد نیاز است : تابلوهای راهنما صندلی مخصوص مراجعین میز پایه بلند شیب دار برای نوشتن برروی لفاف با ملزومات مصرفی لوازم لفاف بندی و تجهیزات دیگر مانند آب سرد کن فضای مربوط به متصدیان : اصلی ترین تجهیزات و ملزومات متصدیان واحد قبول عبارت است از : میز و صندلی رایانه متصل به اینترنت تجهیزات جانبی کامپیوتر( چاپگر، اسکنر و...) دستگاه فاکس دستگاه تلفن گاو صندوق ظروف مناسب برای قراردادن مهرها، فرم ها و ... کمدها و قفسه های بایگانی ملزومات مصرفی مثل خودکار ، کاغذ ، ماژیک ، انواع و ....

13 تجهیزات و ملزومات پستی لفاف و انواع لوازم لفاف بندی( پوششی که برای حفاظت و نگهداری از محتویات محمولات در برابر شرایط محیطی به کار برده می شود ،” لفاف مرسوله ” نام دارد.) ترازو( وزن مرسولات ، متغییر مهمی است که در تعیین کرایه پستی دخالت مستقیم دارد . برای سنجش وزن مرسولات از دستگاه ترازو استفاده می شود.) نرخنامه ( نرخ های مصوب در مجموعه ای که ” نرخنامه ” نامیده می شود. در ابتدای هر سال توسط اداره کل مهندسی عملیات پستی به واحد های اجرایی ابلاغ می گردد.هر واحد قبول بایستی نسخه ای از آن را در اختیار داشته باشد) تمبرپستی ( قطعه کاغذ کوچک بهاداری است که از مشخصه های تصویر و رنگ برخوردار بوده و دارای اشکال هندسی متفاوت ( با دندانه یا بدون دندانه ) ، کادر و حاشیه و ابعاد تعیین شده می باشد که به مناسبت های گوناگون و به تعداد معین چاپ و منتشر می شود.) تمبر جاری - تمبر یادگاری- تمبر شخصی - تمبر تبلیغاتی - تمبر الکترونیکی - تمبر ثابت (پاکت پستی تمبردار) دستگاه نقش تمبر ( این دستگاه قادر است نقوش خاصی که اصلی ترین آن مبلغ کرایه پستی است را پس از تنظیم از سوی متصدی ، بر روی لفاف مرسولات حک نماید و عمل پرداخت کرایه پستی بوسیله آن صورت می گیرد.) مهرهای پستی (انواع مختلفی دارد از جمله امهار تاریخدار، امهار معرف سرویس ، مهر واحد پستی . امهار پستی اهمیت بالایی دارند لذا در حفظ و نگهداری آنها باید دقت نمود تا مورد سوء استفاده های احتمالی قرار نگیرند) فرم های پستی ( کارکرد فرم ها استاندارد سازی، یکسان سازی و مستند سازی فعالیت هاست.)

14 شناخت انواع مرسولات پستی
الف ) انواع مرسولات برحسب نوع مقصد داخله خارجه ب ) انواع مرسولات برحسب نوع رهسپاری هوایی زمینی زمینی هوابرد (SAL= Surface Air Lifted) گروه دیگری از مرسولات که ترانزیتی نامیده می شوند ج ) انواع مرسولات برحسب ماهیت محتوی پست نامه ها یا مراسلات امانات پستی

15 پست نامه ها یا مراسلات منظور از مراسله یا پست نامه ، هرچیزی است که در قالب نوشته ، مکاتبه یا موارد مشابه ، توسط واحدهای پستی قبول و ارسال می گردد . پست نامه ها برمبنای دو نظام طبقه بندی می شوند: 1- نظام مبتنی بر سرعت 2- نظام مبتنی بر محتوی

16 1- نظام مبتنی بر سرعت : - با اولویت ( مرسولاتی هستند که از سریع ترین مسیر ( هوایی – زمینی ) و با اولویت حمل می گردند.مانند مرسولات پیشتاز) - بدون اولویت ( مرسولاتی هستند که فرستنده نرخ کمتری برای آنها پرداخت نموده و زمان طولانی تری برای ارسال و توزیع آن صرف می شود. مانند نامه های عادی)

17 2- نظام مبتنی بر محتوی : انواع مرسوله در این نظام : - کارت پستال
- نامه - کارت پستال - آیروگرام ( نامه هوایی) - مطبوع - کیسه M (مخصوص) - بسته کوچک - مرسولات روشندلان

18 نامه این مرسولات حاوی اسناد و مدارک ،مکاتبات حالیه ، خصوصی و محرمانه بوده که بین اشخاص حقیقی و حقوقی مبادله می گردند. در داخل پاکتهای دربسته، قبول و ارسال می شوند. از نظر حقوقی غیراز موارد پیش بینی شده در قانون، اطلاع از مندرجات نامه برای افرادی غیر از فرستنده و گیرنده ، منع شده است . حداکثر وزن نامه 2 کیلوگرم است حداقل ابعاد : عرض 90 ، طول 140 میلی متر حداکثرابعاد : عرض ، 120 طول 235میلی متر

19 کارت پستال این مرسولات از نوع کاغذ مقاوم یا مقوا به شکل مستطیل ساخته می شوند و در دو نوع ساده و مصور وجود دارند.کارت پستال ها به صورت مکشوفه ( بدون لفاف) قبول و ارسال می گردند. حداکثر وزن کارت پستال 20 گرم است حداقل ابعاد : عرض 90 ، طول 140 میلی متر حداکثرابعاد : عرض 120 ، طول 235میلی متر کارت پستالها نباید حالت برجسته یا برآمدگی داشته باشند، به نحوی که در اجرای عملیات پستی مشکل بوجود آورند> در این صورت باید با لفاف و پرداخت نرخ نامه (وزن) به پست سپرده شوند. نیمه سمت راست کارت پستال برای درج گیرنده و الصاق برچسب، زدن مهر و تمبر پستی است .

20 آیروگرام ( نامه هواییAerogramme)
از یک ورقه کاغذ تشکیل می شود که به طور مناسبی تا شده و طوری از یک طرف چسبانده می شود که به شکل یک نامه درآید. سطح بیرونی آیروگرام برای درج نشانی ، پرداخت کرایه پستی و عملیات پستی و رویه دیگر آن برای نوشتن متن نامه اختصاص دارد. آیروگرام جزء اوراق بهادار بوده و کرایه پستی درآنها به صورت تمبر ثابت چاپی نقش شده است . آیروگرام باید فاقد هرگونه ضمیمه ای باشد.(ممنوعات) رنگ آیروگرام آبی کمرنگ و حداکثر وزن آن 10 گرم است . حداقل ابعاد : عرض ،90 طول 140 میلی متر حداکثرابعاد : عرض 110، طول 220میلی متر

21 مطبوعات(Imprimé) هرنوع اوراق چاپ شده برروی کاغد ، مقوا یا سایر موارد رایج در صنعت چاپ را که معمولاً به تعداد نسخ زیاد چاپ شوند ، مطبوع می نامند. بسته بندی آنها باید طوری باشد که بررسی سریع و آسان آن امکانپذیر باشد (ازاین رو اغلب ، آنها را در لفاف پلاستیکی شفاف قرارمی دهند.) حدود ابعاد و اوزان مطبوعات همانند نامه می باشد.(وزن حداکثر 2 کیلو و تا 5 کیلو امکان پذیراست ) براساس قوانین و مقررات مصوب پستی و با هدف اشاعه و کمک به مسائل فرهنگی ، مطبوعاتی که دارای شرایط زیر باشند تا میزان 50 % نرخ پستی نامه هم وزن آن ، مشمول تخفیف خواهند شد. مطبوعاتی که جنبه شخصی یا حالیه ندارند. مجلات و بروشورها ، به شرطی که درصفحات اول و آخر دارای تبلیغات نباشد دروس مکاتبه ای که مدارس برای دانش آموزان ارسال می نمایند. کتب ، مقالات ، روزنامه ها ، قطعات موسیقی (نت ها) و نقشه های جغرافیای روزنامه ها و نشریات دوره ای

22 کیسه M ( کیسه مخصوص) کیسه های حاوی مطبوعات(روزنامه ، کتاب، نشریات و ...) که وزن آنها بالاتر از 2 کیلوگرم باشد را کیسه M یا اصطلاحاً کیسه مخصوص می نامند. در قوانین و مقررات جدید پستی، علاوه بر مطبوعات می توان دیسکت ها، نوارهای مغناطیسی ، نوارکاست را نیز در قالب کیسه مخصوص ارسال نمود. حداکثر وزن کیسه مخصوص 30 کیلوگرم است . نشانی گیرنده و فرستنده باید بر روی اتیکتی مقاوم از جنس پارچه ، مقوا یا پلاستیک درج شده و به گلوی کیسه الصاق شود. حداکثر ابعاد اتیکت 140 در 90 میلی متر است و علامت M که معرف کیسه مخصوص است، باید بر روی آن حک شود.

23 بسته کوچک(Petit Paquet)
این مرسولات حاوی اشیایی از قبیل : هدیه ، سوغات یا نمونه کالا هستند . قراردادن نامه یا مدرک در بسته کوچک که جنبه مکاتباتی یا حالیه داشته باشد، مجاز نیست. بسته کوچک به صورت سرباز تحویل متصدی باجه شده و بررسی محتوی آن در همه مراحل عملیات پستی مجاز است . حداکثر وزن یک بسته کوچک 2 کیلوگرم است . حدود ابعاد بسته کوچک هم مانند نامه است.اما رده بندی وزنی بسته های کوچک به شرح ذیل است : تا 100 گرم از 101 تا 250 گرم از 251 تا 500 گرم از 501 تا 1000 گرم از 1001 تا 2000 گرم بررسی محتوی بسته در همه مراحل عملیات پستی مجاز است .

24 مرسولات روشندلان ( سکوگرامCécogramme )
مکتوباتی که با خط مخصوص نابینایان ( بریل) نوشته شده باشند و همچنین کلیشه هایی که دارای علائم مربوط به این نوشته ها هستند را می توان تحت عنوان ”مرسولات روشندلان“ ارسال نمود. نوارهای صوتی و اوراق مخصوص نابینایان به شرطی که از طرف موسسه مخصوص نابینایان برای آنان یا بالعکس ارسال شده باشند، از پرداخت نرخ پستی معاف هستند. اما اگر از طریق پست هوایی ارسال شوند اضافه نرخ هوایی به آنها تعلق می گیرد. حداکثر وزن مرسولات نابینایان 5 کیلوگرم است.ولی در شرایطی تا 7 کیلوگرم قابل ارسال است . این مرسولات باید طوری بسته بندی شوند که محتوای مرسولات به حد کافی محافظت شده ، اما امکان بررسی محتویات آن در همه مراحل عملیات پستی به سهولت و سرعت مقدور باشد .

25 امانات پستی(colis postaux )
تعريف: امانت پستي به مرسوله ثبتي (سفارشي) فاقد اولويتي اطلاق مي شود كه حاوي كالا يا نمونه كالا بوده و درمقابل تحويل آن به گيرنده، از وي امضاء اخذ مي شود.

26 علائم و مشخصات ويژه امانت پستي:
لزوم منقوش كردن بسته يا لفاف امانت به مهرR (Recommandé يا سفارشي ) لزوم درج شماره ثبت مرسوله بر روي مرسوله لزوم درج وزن مرسوله بر روي لفاف لزوم درج محتوي مرسوله بر روي لفاف لزوم درج نشاني گيرنده مرسوله بر روي لفاف

27 انواع امانات پستي: امانت عادي امانات ويژه

28 امانات ويژه امانت با قيمت اظهار شده با علامت ويژه : Valeur Déclarée
امانت در مقابل پرداخت بها( بازپرداختي) Remboursement امانت شكستنيّ Colis Fragile امانت خارج از اندازه (مجموع ابعاد آن برابريا كمتراز 3متر باشد)(20*45*60 سانتي متر) Encombrant

29 امانات معاف از كرايه پستي
امانات مربوط به اسراي جنگي(با توافق دو جانبه) - سرويس اداري Service des Postes : -اماناتي كه بين ادارات پستي مبادله مي شود -اماناتي كه بين ادارات پستي و دفتر بين الملل اتحاديه جهاني پست مبادله مي شود -اماناتي كه بين ادارات پستي عضو اتحاديه جهاني پست مبادله ‌‌ مي شود -اماناتي كه از دفتر بين الملل اتحاديه به ادارات پستي ارسال مي شود

30 امانات انبوه ارسال 1500 مرسوله در يك روز يا بيشتر و يا در يك دپش و يا 5000 مرسوله يا بيشتر در طول دو هفته ( اين سرويس در خارج كشور با توافق دو جانبه كشورهاست) بر روي اين نوع مرسولات برچسبي داراي كلمه "مرسوله انبوه و يا Consignment" درج مي شود كه دردو اطراف آن سه نوار افقي به رنگهاي قرمز ،آبي و سبزمي باشد.

31 7 /2 – امانت با اعلاميه دريافت( دو قبضه)، علامت ويژه آن:Avis de Reception
8/2- امانت كرايه در مقصد امانت كرايه در مقصد شماره امانت وزن امانت جمع هزينه هاي پستي ابعاد: 5 در8 سانتي متر

32 شرايط عمومي امانات پستي
وزن : حداقل وزن امانات پستي بايستي بيش از دو كيلوگرم و حداكثر تا سي كيلو گرم باشد (بيش از سي كيلو و تا پنجاه كيلو با توافق بين كشورها مبادله مي شود) ابعاد: هيچ يك از ابعاد امانت پستي نبايد از از 2 متر تجاوز نمايد . ضمن اين كه مجموع بزرگترين بعد،بعلاوه پيرامون در جهت خلاف طول نبايد از 3 متر بيشتر باشد. شرايط درج نشاني شرايط لفاف بندي

33 شرايط عمومي لفاف بندي و لفاف بنديهاي ويژه:
جنس و شكل لفاف بايد متناسب با شكل ، محتوي ،بعد مسافت ونوع سرويس مرسوله باشد. لفاف ويژه فلزات قيمتي(جعبه چوبي يا كيسه دوجداره) لفاف ويژه پودرهاي غير رنگ كننده( ظروف چوبي يا فلزي يا پلاستيكي) امانات حاوي حيوانات زنده:(زنبور عسل ، كرم ابريشم و ساير انگلهايي كه براي آفت زدايي استفاده مي شود) امانات حاوي مواد دارويي و مواد شيميايي

34 ممنوعات پستي ممنوعات عمومي مواد مخدر و مواد روان گردان
اشياء منافي عفت و اخلاق عمومي اسلحه و مواد منفجره حيوانات زنده اشيايي كه ورود و جابجايي آنها به كشور ممنوع است اشيايي كه محتوي آنها براي كاركنان پست ايجاد خطر كند اشيايي كه خريد وفروش و حمل آنها مغاير شرع اسلام باشد قراردادن نامه ها و اسناد و مدارك شخصي در داخل امانات پستي توجه : مرسولات بند 1و 2 هرگز به مقصد ارسال نمي گردند

35 تشریح عملیات قبول عملیات قبول با مراجعه مشتری و ارائه مرسوله به متصدی باجه شروع می شود. در فرآیند قبول مرسولات وارد شده معمولاً 8 مرحله عملیاتی را طی می کنند که به ترتیب عبارتند از: 1) انتخاب سرویس مناسب ( معمولاً مشتریان خود نوع سرویس مورد نیاز را مشخص می کنند، ولی متصدیان وظیفه دارند در خصوص شرایط و مزایای هر سرویس اطلاعات لازم را به مشتریان ارائه نمایند.) 2) لفاف بندی 3) آدرس نویسی 4) توزین 5) محاسبه کرایه پستی 6) دریافت هزینه های پستی ( پس از محاسبه کرایه پستی ، فرستنده باید مبلغ تعیین شده را به واحد قبول بپردازد . با پرداخت وجه ، تمبر یا نقش تمبر لازم را خریداری و روی مرسوله الصاق می کند.) هزینه های مربوط به لفاف و بسته بندی معمولاً به صورت جداگانه محاسبه و دریافت می گردد. 7) نشانه گذاری 8) صدور قبض (واحدهای قبول برای همه مرسولاتی که در قالب سرویس های ثبتی مانند سفارشی و پیشتاز قبول می شوند ، قبض رسید صادر می کنند)، متصدی پس از صدور قبض و مهر و امضاء آن ، نسخه اول را به فرستنده تحویل می دهد. با صدور قبض فرآیند عملیات قبول به پایان می رسد. پس از این مرحله مرسولات با تفکیک ، دسته بندی و به مرحله دوم فرآیند عملیات پستی ، یعنی مرحله ” آماده سازی ” فرستاده می شوند .

36 سرویسهای متعارف در پست سرویس عادی(امکان پیگیری ویا رهگیری مرسولاتی که بصورت عادی قبول شده اند، میسر نیست . مرسولاتی از نوع نامه ، آیروگرام ، کارت پستال و مطبوع ازطریق این سرویس قبول و ارسال می گردند.) سرویس سفارشی ( ثبتی) (فرستنده در قبال تحویل مرسوله خود به پست ، قبض رسید دریافت می کند. امکان پیگیری مرسولات در این سرویس میسر می باشد.) سرویس پیشتاز (یک سرویس ثبتی است که اصلی ترین خصیصه آن سرعت در تمام مراحل عملیات پستی آن است ) سرویس های تکمیلی ( خدمات ترکیبی)خدماتی در بستر سه سرویس یاد شده به فرستندگان ارائه شده و در حقیقت به یکی از آنها اضافه می شوند، تحت عنوان کلی ”سرویس های تکمیلی“ یا ” خدمات ترکیبی ” خوانده می شوند و خدماتی چون: 1- بیمه بیمه عمومی (به مرسولاتی که در سرویس عادی پذیرفته می شوند تعلق نمی گیرد) بیمه با ارزش اظهار شده 2- آگهی تحویل ( قبض دوم ) 3- اکسپرس 4- پست رستانت سرویس های پست مالی (این سرویس از اوایل دهه 70 با تشکیل پست بانک عملاً از مجموعه سرویس های پستی خارج گردید.)

37 قبول انواع مرسولات در سرویس های پستی
قبول انواع مرسولات در سرویس های پستی

38 تفاوت های پست نامه ها با امانات پستي : -از نظر محتوا -از نظر اولويت -از نظر ثبتي و غير ثبتي بودن -از نظر نحوهء توزيع -لزوم درج نشاني فرستنده -نرخ هاي پستي

39 شرايط عمومي لفاف بندي و لفاف بنديهاي ويژه:
جنس و شكل لفاف بايد متناسب با: شكل ، محتوي ، بعد مسافت نوع سرويس مرسوله انتخاب شود.

40 عوامل موثر در نرخ گذاري مرسولات پستي
محتوي مرسوله نوع سرويس انتخاب شده يا مورد تقاضاي مشتري وزن مرسوله مسافت مرسوله حجم يا ابعاد مرسوله

41 مراحل قبول مرسولات پستي/امانات پستي
شناسايي محتواي مرسوله و انتخاب نوع سرويس مناسب آن. بررسي و رويت محتواي مرسولاتي كه بصورت بسته کوچک ارسال مي شوند(از نظر عدم وجود ممنوعات و سايرمغايرتهاي قانوني) انتخاب لفاف مناسب . توزين مرسوله. لفاف بندي. نرخ گذاري مرسوله و اعلام آن به فرستنده. صدور قبض مشتري و درج مشخصات آن بر روي مرسوله. الصاق و ابطال تمبر اخذ هزينه مورد نظر از مشتري

42 قبول نامه عادی پست هوایی پست هوایی
نامه عادی حجم قابل توجهی از ترافیک پستی را تشکیل می دهد. کرایه پستی آنها به شکل تمبر و نقش تمبر پرداخت می شود. این گونه مرسولات بدون ثبت و صدور قبض قبول شده و به مراحل بعدی عملیات پستی سپرده می شوند. در آئروگرام ها یا برخی نامه های هوایی تمبر پستی بر روی پاکت چاپ می شود.خود آیروگرام جزء اوراق بهادار محسوب می شود. چنانچه نامه عادی به صورت هوایی ارسال شود ، ضمن دریافت اضافه نرخ هوایی ، مهر زیر بر روی لفاف آن زده می شود. BY AIR MAIL پست هوایی PAR AVION پست هوایی

43 قبول مطبوعات داخله و خارجه
مطبوع عموماً در قالب سرویس عادی قبول می شود. با این حال، فرستنده می تواند از سرویس سفارشی استفاده کند. در این صورت قبول آن همانند نامه سفارشی خواهد بود. لفاف مطبوعات باید ضمن حفاظت از محتوای مرسوله، به راحتی قابلیت بررسی محتوی آن را فراهم آورد . وزن مطبوع حداکثر 2 کیلوکرم است، اما اگر وزن یک مطبوع مثلاً یک کتاب ( غیر قابل تفکیک ) بیش از 2 کیلو باشد قبول مطبوع تا 5 کیلوگرم امکانپذیر است. مطبوعات از نرخ تخفیفی برخوردارند. پس متصدیان باید دقت کنند که مرسوله حتماً شرایط مطبوع را داشته باشد. نشانه گذاری این مرسولات در سرویس داخله و خارجه با امهار زیر صورت می گیرد. Imprimé مطبوع

44 قبول مرسولات نابینایان
لفاف بندی مرسولات نابینایان همانند مطبوعات باید به نحوی انجام شود که محتویات آن به راحتی قابل بررسی و رویت باشد. این مرسولات عموماً در قالب سرویس عادی قبول می شوند. در صورتی که فرستنده این مرسولات از سرویس های دیگری مثل سفارشی استفاده کند، باید نرخ مربوطه را پرداخت نماید. حداکثر وزن مرسولات نابینایان 5 کیلوگرم است ولی تحت شرایطی می تواند تا 7 کیلوگرم قبول شود. برای نشانه گذاری این مرسولات در سطح داخله از کلمه ” مرسولات نابینایان ” و در سطح خارجه از اصطلاح cécogramme استفاده می شود. CECOGERAMME مرسولات نابینایان

45 قبول نامه سفارشی R…………………………………………… پست استان ...
باجه مرکزی قبض رسید مورد استفاده برای این سرویس، درقبول به روش دستی، نمونه 105 ج است. باید توجه داشت که اولین شماره سفارشی، شماره بعد از آخرین شماره سفارشی روز قبل باشد. مرسوله باید فاقد وجه نقد و اشیاء قیمتی باشد، مگر این که مرسوله بیمه شده و با ارزش اظهارشده باشد. پست استان ... R……………………………………………

46 قبول کیسه M تعریف : کیسه M(مخصوص)به کیسه ای اطلاق می شود که حاوی روزنامه، نشریات، کتب، مطبوعات و ... است و توسط یک فرستنده در یک زمان معین و برای توزیع در آدرس یک گیرنده ، تحویل پست شود . قبول کیسه M در قالب سرویس سفارشی صورت می گیرد . شماره ثبت مرسوله (شماره سفارشی)، روی اتیکت آدرس در محل نشانه گذاری عملیات پستی، نوشته می شود. برروی اتیکت (سرتخته) آدرس در سرویس داخله مهر کیسه مخصوص ، و در سرویس خارجه مهر M درج می گردد. چنانچه لازم است مطبوعات قرار داده شده در کیسه مخصوص به مقصد خارج، مورد ارزیابی گمرکی قرار گیرند، باید فرم سبز رنگ ارزیابی گمرکی ( CN22) بر روی سرتخته الصاق شود. حداقل وزن برای کیسه مخصوص داخله 2 کیلوگرم و برای کیسه خارجه سی کیلوگرم است . کرایه پستی به وسیله تمبر یا نقش تمبر تادیه می شود. تمبر یا نوار نقش تمبر روی اتیکت آدرس الصاق می شود. از پشت اتیکت هم می توان برای این کار استفاده کرد. M کیسه مخصوص

47 قبول بسته کوچک بسته کوچک PETIT PAQUET
محتوی بسته کوچک کالا یا نمونه کالاست.(از نوع امانات پستی) بسته کوچک به صورت سفارشی (ثبتی ) قبول می شود. وزن بسته کوچک نباید از 2 کیلو گرم تجاوز کند. در محل نشانه گذاری علاوه بر مهر R…… ، از مهر بسته کوچک نیز استفاده می شود. کرایه پستی این مرسولات به وسیله تمبر یا نقش تمبر تادیه می گردد. قبول بسته کوچک به مقصد خارج از کشور، در دفاتر قبولی پذیرفته می شوند، که درآنجا ارزیاب گمرکی حضور داشته باشند. در مورد این بسته کوچک اقدامات اضافی زیر انجام می گیرد: علاوه بر درج نشانی گیرنده روی لفاف، این نشانی را در داخل بسته نیز قرار می دهند فرستنده فرم گمرکی( CN22) را تکمیل کرده و محتویات بسته و وزن و ارزش در آن درج می کند. اگر ارزش مرسوله بیش از SDR300 باشد ، علاوه بر تکمیل (فرم CN22) توسط فرستنده، باید فرم اظهار نامه گمرکی (CN23) را نیز تکمیل کند . این فرمها درمحل نشانه گذاری عملیات پستی ) الصاق می گردند. وزن دقیق بسته به کیلوگرم در زیر کادر مهر R………. توسط متصدی قبول درج می گردد. PETIT PAQUET بسته کوچک

48 قبول مرسولات در سرویس پیشتاز
سرویس پیشتاز یک سرویس ثبتی است و در حقیقت سریع ترین سرویس برای ارسال مرسولات پستی است . شرکت پست خود را متعهد کرده تا این سرویس را طبق برنامه زمانبندی مشخص ارائه کرده و در صورت عدم اجرای تعهدات ، به مشتریان غرامت تاخیر پرداخت نماید. مرسولات در سرویس پیشتاز براساس نوع لفاف به دو دسته تقسیم می شوند . الف ) نامه و پاکت ب ) بسته حداکثر وزن مرسولات پیشتاز در سرویس داخله 10 کیلوگرم است بیش از آن مشمول اضافه نرخ ( خارج از اندازه ) می باشد. برای این سرویس از قبض رسید EMS 50 استفاده می شود . اما اگر به صورت دستی قبول شود از فرم 105 ج استفاده می گردد. در پیشتاز خارجه حداکثر وزن 2 کیلوگرم بوده و در صورت عدم امکان تفکیک تا 5 کیلوگرم قابل قبول است.

49 قبول مرسولات در سرویس های تکمیلی (1- بیمه مرسولات پستی )
قبول مرسولات در سرویس های تکمیلی (1- بیمه مرسولات پستی ) بیمه عمومی : کلیه مرسولات سرویس پیشتاز ، امانات پستی و بسته های کوچک، تحت پوشش این بیمه عمومی قرار می گیرند. این سرویس هیچ علامت مشخصه ای ندارد و هزینه آن فقط در قبض رسید مرسوله درج می شود. بیمه با ارزش اظهار شده : فرستنده در صورتی که در مرسوله خود وجوه نقد ، اوراق یا اسناد بهادار ، اشیاء قیمتی و یا هرچیز با ارزشی قرار دهد ، موظف است آن را تحت پوشش بیمه با ارزش اظهار شده در آورد . در غیر این صورت پست تعهدی فراتر از مقررات مربوط به پرداخت غرامت نخواهد داشت. 1- ارزش مرسوله از سوی فرستنده اظهار می شود. سقف ارزش اظهارشده 5 میلیون تومان است . 2- مبلغ ارزش اظهار شده باید به عدد و حروف و بدون خط خوردگی روی لفاف در محل الصاق تمبر نوشته شود. مبلغ حق بیمه درصدی از ارزش اظهار شده است که محاسبه و همراه نرخ پستی از فرستنده دریافت می شود. 3- این مرسولات پس از لفاف بندی باید لاک و مهر شوند . 4- مرسولات با ارزش اظهار شده بوسیله مهرهای زیر در سرویس های داخله و خارجه نشانه گذاری می شوند: V.NO……….. ………….SDR………….gr بیمه شماره :

50 قبول مرسولات درسرویس های تکمیلی (2- آگهی تحویل یا قبض دوم )
قبول مرسولات درسرویس های تکمیلی (2- آگهی تحویل یا قبض دوم ) فرستندگان مرسولات ثبتی می توانند با پرداخت هزینه متعلقه، تقاضای استفاده از سرویس آگهی تحویل ( قبض دوم ) بنمایند. (در واقع، قبض دوم رسید تحویل مرسوله به گیرنده است که با سریع ترین پست برای فرستنده عودت می شود) برای مرسولات داخله از فرم 106 ج و برای مرسولات خارجه CN07 استفاده می شود . از آنجا که این کارت(فرم) پس از رسیدن به مقصد و اخذ امضا از گیرنده ، به عنوان یک مرسوله مجزا برای فرستنده عودت می شود ، فرستنده باید نشانی خود را در محل نشانی گیرنده و نشانی گیرنده را در محل نشانی فرستنده روی کارت درج کند. متصدی باجه موظف این کارت را پس از مهر و امضاء ، بوسیله چسب نواری یا منگنه از دو سمت به لفاف مرسوله می چسباند. تا در طول مسیر و در چرخه عملیات پستی از مرسوله جدا نگردد و موزع درمقصد آن را بعد از اخذ امضا از گیرنده ، جدا کرده و برای فرستنده برگشت می دهد. a.r. دو قبضه

51 قبول مرسولات در سرویس های تکمیلی ( 3- اکسپرس )
قبول مرسولات در سرویس های تکمیلی ( 3- اکسپرس ) مرسوله اکسپرس مرسوله ای است که فقط درمرحله توزیع جزء مرسولات با اولویت بوده و بلافاصله پس از وصول به دفتر مقصد توزیع می گردد. در صورت درخواست مشتری ، مرسولات قبول شده در سرویس های عادی و سفارشی، می توانند بصورت اکسپرس قبول شوند .( چون مشخصه سرویس پیشتازدر چهارمرحله پست سرعت است.) ادارات پست مبداء این سرویس را فقط باید برای ادارات پست مقصدی که این سرویس را ارائه می دهند، اعمال کنند. متصدی مربوطه برچسب یا مهری به رنگ قرمز که عبارت اکسپرس برروی آن نوشته شده است، در محل نشانه گذاری عملیات پستی اعمال می کند . هزینه این سرویس از نرخنامه مصوب استخراج و به نرخ پستی اضافه می شود. هزینه بصورت تمبر یا نقش تمبر روی لفاف مرسوله الصاق می گردد. Express اکسپرس

52 قبول مرسولات در سرویس های تکمیلی ( 4- پست رستانت )
قبول مرسولات در سرویس های تکمیلی ( 4- پست رستانت ) مرسولات پست رستانت مرسولاتی هستند که مرحله توزیع آنها در باجه انجام می پذیرد. افرادی مثل توریست ها، مسافران و... که به هر دلیلی آدرس مشخصی ندارند، می توانند از فرستندگان مرسولات خود تقاضا کنند تا مرسولات آنها را به نشانی یکی از دفاتر پستی در مقصد ارسال نمایند. تا با مراجعه و ارائه کارت شناسایی معتبر، مرسوله خود را تحویل گیرند. مهلت نگهداری مرسولات پست رستانت به غیر از ماه ورود 2 ماه است برای مرسولاتی که بصورت پست رستانت قبول می شوند ، رعایت نکات زیر الزامی است . فرستنده نشانی دقیق خود را در محل نشانی فرستنده روی لفاف مرسوله نوشته و در محل نشانی گیرنده ، نام و نام خانوادگی شخص گیرنده را بصورت کامل می نویسد . سپس نام استان ، شهر و دفتر پستی که قرار است مرسوله در آنجا به گیرنده تحویل شود به همراه نشانی آن دفتر ، درج می شود. این مرسولات با مهر زیر نشانه گذاری می شوند: restant

53 ممنوعات پستی هرآنچه که به علت مغایرت با قوانین و مقررات و ضوابط ، نمی توان آن را بصورت مرسوله پستی قبول و ارسال کرد؟، ” ممنوعات پستی ” خوانده می شود. درقبول پست نامه ها ، موارد زير جزء ممنوعات پستی می باشند: قراردادن هرگونه شیء در آیروگرام جا دادن اسکناس ، مسکوکات یا شمش طلا و نقره ، جواهرات ، سنگ ها و اشیاء قیمتی در جوف مرسولات پستی ممنوع است، مگر مرسولاتی که در قالب سرویس تکمیلی بیمه با ارزش اظهار شده به پست تحویل می گردند. قراردادن هرگونه یادداشت و مدرک جوف مطبوعات که جنبه مکاتبه حال و شخصی داشته باشد. قراردادن تمبر ، سایر اوراق بهادار و هرگونه یادداشت و مدرک جوف مرسوله حاوی نوشته های مخصوص نابینایان که جنبه حال و شخصی داشته باشد. قبول و ارسال تصاویر غیر اخلاقی قبول و ارسال اوراق آلوده به مواد مخدر و روان گردان

54 بی ترتیبی پستی هرگاه در طول فرآیند عملیات پستی اشتباه ، نقص یا سهل انگاری به وجود آید ، طوری که شاخص های سرعت ، دقت و امنیت قبول تا توزیع مرسوله خدشه دار شود، اصطلاحاً ” بی ترتیبی پستی ” رخ داده است . اثرات و تبعات بی ترتیبی های پستی نارضایتی مشتری خدشه دار شدن عملکرد مجموعه دوباره کاری و تحمیل هزینه آسیب رساندن به سایر مرسولات یا به سیستم عملیاتی پست

55 بی ترتیبی های مرحله قبول
1- نامناسب بودن لفاف و بسته بندی 2- قبول ممنوعات پستی 3- عدم رعایت مقررات بیمه 4- کسر تمبر یا فاقد تمبر 5- استفاده از تمبرهای شسته شده و باطله یا جعلی 6- عدم ابطال تمبر یا نوار نقش تمبر 7- نقش تمبر ناخوانا 8- آدرس ناخوانا یا ناقص 9- مغایرت در درج وزن، شماره ثبت و سایر مندرجات فرم های پستی

56 عملیات پیش آماده سازی ( تفکیک ، ثبت و تحویل مرسولات قبول شده)
عملیات پیش آماده سازی ( تفکیک ، ثبت و تحویل مرسولات قبول شده) در واحد های قبول پس از پایان روز کاری ، متصدیان باید همه مرسولاتی که از مشتریان قبول کرده اند را جمع آوری کرده و به مرحله دوم عملیات پستی تحویل دهند. مجموعه اقداماتی که به این منظور در واحد های قبول انجام می شود اصطلاحاً ” پیش آماده سازی ” نامیده می شود که این کارها در دو گروه اصلی طبقه بندی می شوند: 1- پیش تجزیه 2- آماده سازی - ثبت گیری (در روش دستی متصدی مشخصات هر مرسوله قبول شده را در فرم های مخصوص که به ” برگه ثبت ” معروف اند ، می نویسد ) - لیاس بندی ( این کار به چهار نخ کردن نیز معروف است می تواند بوسیله دو قطعه کش که بصورت عرضی و طولی دور مرسولات انداخته می شوند یا بوسیله دستگاههای مخصوص این کار انجام می گیرد لیاس بندی برای سهولت کنترل و جلوگیری از مفقود شدن و آسیب رسیدن به نامه ها و پاکات انجام می شود.طبیعی است که امانات و بسته های پستی به جهت شکل ظاهری آنها امکان لیاس بندی ندارند) - کیسه گذاری ( لیاس های آماده شده داخل کیسه های پستی قرار داده شده و گلوی کیسه پلمپ می شود و مشخصات هر کیسه روی اتیکت سر کیسه نوشته می شود شماره کیسه ، تاریخ ، نام واحد و وزن کیسه از جمله مواردی است که روی سرتخته درج می گردد. )

57 جمع آوری مرسولات از واحد های قبول
جمع آوری مرسولات از سطح واحدهای قبول دولتی و غیر دولتی ، در ساعات از قبل تعیین شده و بوسیله متصدیانی که پیک جمع آور نامیده می شوند ، صورت می گیرد. پیک مرسولات را از مسئول مربوطه تحویل می گیرد و در مقابل رسید می دهد. این عمل اصطلاحاً ” تحویل و تحول“ نامیده می شود و در واحد های قبول به دو شکل انجام می گیرد: تحویل و تحول کیسه ها (پیک جمع آوری ، کیسه های پلمپ شده را با توجه به مشخصات درج شده در برگه ثبت آن ها کنترل کرده و در پائین برگه ثبت ها با درج نام و نام خانوادگی خود ، تاریخ و ساعت جمع آوری و تعداد کیسه ها آن را امضاء می کند و نسخه دوم را به عنوان رسید به مسئول واحد قبول می دهد .) تحویل و تحول مرسولات ( اگر در دفتر قبول مرسولات به هر دلیل کیسه گذاری نشوند ، عملیات تحویل و تحول براساس برگه های ثبت مرسولات و بصورت دانه شمار روی تک تک برگه های ثبت و همانند آنچه ذکر شد صورت می گیرد.) به این ترتیب مجموعه فعالیت های مرحله قبول پایان می یابد.

58 مشتری مداری در صنعت پست تعریف مشتری از نظر پست :
مشتری از نظر پست ،هر شخص حقیقی و حقوقی است که قصد دارد مرسوله یا مرسولات خود را از طریق شبکه پستی از محلی به محل دیگر انتقال داده یا از دیگر خدمات پستی بهره مند گردد و حاضر است هزینه خدمت دریافتی را پرداخت نماید. مشتری زمانی راغب به پرداخت هزینه های خدمات پستی است که در این خدمات ارائه شده ارزشی را ببیند که پرداخت آن هزینه را توجیه نماید. بنابراین ” متصدیان قبول یعنی کارکنانی که در واحدهای قبول ارتباطی مستقیم با مشتریان دارند ، باید تلاش های خود را حول محور انجام صحیح فعالیتهای پستی متمرکز نمایند. توانایی جذب و حفظ مشتریان : آنچه در مرحله قبول برای متصدیان قبول بسیار حایز اهمیت است ، توانایی جذب و حفظ مشتریان از طریق رفتار صحیح و برآورده نمودن نیازها ودرخواست های پستی آنهاست .

59 موفق باشید