დიალოგურობიდან ინტერმედიალობამდე

Présentation au sujet: "დიალოგურობიდან ინტერმედიალობამდე"— Transcription de la présentation:

1 დიალოგურობიდან ინტერმედიალობამდე
ლიტერატურის კომპარატისტული კვლევის ძირითადი პრინციპები

2 ლიტერატურული ტექსტების დიაქრონიული მიმართებები
ლექცია მეორე

3 გეგმა ზემოქმედება გავლენა ლიტერატურული ტექსტის შექმნის მოდელები
ლიტერატურული ტექსტის შექმნის მოდელები რეცეფცია გავლენის შიში (ჰაროლდ ბლუმი) უკუწერა / Writing Back

4 ზემოქმედება ზემოქმედება = მკითხველთა რეაქციები ლიტერატურულ ნაწარმოებზე: ფიზიკური, ფსიქოლოგიური, გინებრივი, აქციური რეციპიენტთა კვლევა მწერალი როგორც რეციპიენტი

5 გავლენა ავტორის მიერ სხვა, უცხოელ მწერალთა ნაწარმოებების გაცნობის უნებური შედეგი ასიმეტრიული, დროში დაქვემდებარებული და მიზეზშედეგობრივი მიმართება გავლენის წყაროსა (ავტორი ან ტექსტი A) და გავლენის მიმღებს (ავტორი ან ტექსტი B) შორის წყარო კონკრეტული პრეტექსტები! ( ინტერტექსტუალობის თეორია) წყაროთმცოდნეობის მიზანი: ტექსტები გენეტიკური ურთიერთდამოკიდებულების დადასტურება - მოქმედ პირთა კონსტელაციის, მოქმედების სქემის, სტილური ხერხებისა და სხვათა მსგავსება გავლენის კვლევა: ნიმუშებისა და წყაროების გამოვლენა  ლიტერატურული ტრადიციების რეკონსტრუქცია რატომ აირჩია მწერალმა კონკრეტული სიუჟეტი? როგორ და რა მიზნით გადაამუშავა იგი?

6 ლიტერატურული ტექსტის შექმნის მოდელები
მიმეზისი (მიბაძვა) იმიტაცია (ლათ. imitatio veterum - წინაპართა მიბაძვა) ემულაცია (ლათ. aemulatio — შეჯიბრი) წინამორბედი ლიტერატურული ეპოქები = ლიტერატურული განვითარების კლასიკური მწვერვალი ნაწარმოებთა ხარისხი  კლასიკურ ნიმუშთა მიბაძვა Querelle des anciens et des modernes  გენიის ესთეტიკა

7 რეცეფცია რეცეფცია = გააზრებული, მიზანმიმართული პროცესი: მწერლის მიერ სხვა მწერლის შემოქმედების აქტიური გამოყენება პროდუქციული რეცეფცია: წერის ტიპები - გარკვეული ფუნქციის მქონე თავისებურებათა კომპლექსი, რომლებიც ისტორიულად მდგრადია, თუმცა სხვადასხვაგვარ და სხვადასხვა ეპოქაში შექმნილ ტექსტებსა და ტექსტების ჯგუფებში გვხვდება (ე.ი. აისტორიულია): ცენტონი (იტალ. cento - ნაკუწებით შეკერილი ხალიჩა) კონტრაფაქტურა (ლათ. contra - წინააღმდეგ, facere - კეთება) პასტიში (ფრანგ. pastiche - მიბაძვა): ომაჟი (ფრანგ. Hommage) და პერსიფლაჟი (ფრანგ. persiflage) პაროდია (ბერძნ. par-odé - გადამღერება) ტრავესტია (იტალ. travestire - გადაცმა)

8 ჟერარ ჟენეტის ტიპოლოგია
ფუნქცია მიმართება არასატირული სატირული ტრანსფორმაცია პაროდია ტრავესტია მიბაძვა პასტიში პერსიფლაჟი

9 გავლენის შიში (ჰაროლდ ბლუმი)
სხვა ტექსტების გავლენა  საფრთხე მწერლის ორიგინალობისა და ავტონომიურობისთვის  შიში (ინტერტექსტუალობისგან) თავდაცვა = მათი ტექსტების “არასწორად” წაკითხვა მწერლის შემოქმედებითი საქმიანობა = ბრძოლაა (აგონი) წინამორბედებთან გავლენის შიში - ლიტერატურის ისტორიის წარმმართველი ძალა შემოქმედებითი საქმიანობის მთავარი პირობა - სხვა ავტორებთან მოძიებული იდეებისა და ხატების გაუცხოება მწერლობა = აკვიატებული ნევროზი ინტერტექსტუალობის თაურსცენა: მამა-მწერლისა და მუზის (სიმბოლური) კოიტუსი ოიდიპოსის კომპლექსი  წარმოსახვა ნაწარმოები = „მამის“ ნაწარმოების არასწორი ინტერპრეტაცია

10 უკუწერა / Writing Back ქალი როგორც მუზა, ლამაზი, უტყვი ან მკვდარი ობიექტი ქალური ლიტერატურული ტრადიცია? უკუწერა - ანტიდისკურსული წერა იდეოლოგიური კრიტიკის მიზნით ქალ ავტორთა ინტერტექსტობრივი სტრატეგია: იმიტაცია + სუბვერსია “შემპარავი მზერის” მოდელი ქალური წერა გენდერის კვლევების პერსპექტივიდან: Doing gender მონოლოგურობა - ფალიკური კოდირება დიალოგურობა - ქალური კოდირება

11 გმადლობთ ყურადღებისთვის!