დასავლური ლიტერატურა განმანათლებლობის ეპოქაში (XVIII ს.) ლექცია მეხუთე
გეგმა ისტორიული კონტექსტი: საფრანგეთის ბურჟუაზიული რევოლუცია და ბურჟუაზიის ემანსიპაცია მსოფლმხედველობრივი კონტექსტი: განმანათლებლობა, რაციონალიზმი, ემპირიზმი ლიტერატურულ-კულტურული ცხოვრების თავისებურებები: ახალი ეპოქა (მოდერნი) ლიტერატურის თავისებურებები: ახალი ჟანრები და თემები
ისტორიული კონტექსტი ფეოდალური საზოგადოება სამოქალაქო (ბურჟუაზიული, ბიურგერული) საზოგადოება “Liberté, égalité, fraternité” ინდივიდის ემანსიპაცია (გათავისუფლება) სოციალური და დოგმატური შეზღუდვებისგან ბურჟუაზიული იდეოლოგია: ადამიანის ღირებულება განისაზღვრება არა მისი წარმომავლობითა და მემკვიდრეობით მიღებული პრივილეგიებით, არამედ მისი ინტელექტუალური, ფსიქიკური და ფიზიკური მონაცემების განვითარებით
განმანათლებლობა სინათლე? enlightenment, siècle des lumières, illuminismo, ilustración, განმანათლებლობა, просвещение უმწიფრობიდან გამოსვლა: აზროვნების გათავისუფლება ცრურწმენებისა და დოგმატური შეზღუდვებისგან
მსოფლმხედველობრივი კონტექსტი მოვლენების, ტრადიციების, ნორმების კრიტიკული შეფასება, მათში დაეჭვება რაციონალიზმი (რენე დეკარტი და გოთფრიდ ვილჰელმ ლაიბნიცი): “cogito ergo sum” “Sapere aude!”: შემეცნება - ადამიანის არსებობის მთავარი მიზანი ცხოვრება = სწავლა გონიერება = სიკეთე სამყაროს სრულყოფილებისა და მოწესრიგებულობის რწმენა ოპტიმიზმი, პროგრესი, წინსვლა ემპირიზმი: სამყაროს ახსნის რწმენა
ლიტერატურულ-კულტურული ცხოვრების თავისებურებები ხელოვნება - ხელოვანის ინდივიდუალობის გამოხატულება ახალი ეპოქა (მოდერნი ლათ. modo) la Querelle des Anciens et des Modernes ძველის დაძლევისა და განახლებისკენ სწრაფვა ადრესატი: ნებისმიერი ადამიანი წოდების განურჩევლად წერა-კითხვა შეეძლო მოსახლეობის 25%-ს ავტორი: ქალები იწყებენ ლიტერატურული თხზულებების წერას და აარსებენ ლიტერატურულ წრეებსა და სალონებს ლიტერატურის დანიშნულება: prodesse et delectare
ლიტერატურული ჟანრები იგავ-არაკი მკითხველის აღზრდა განვითარების რომანი: პროტაგონისტის გონებრივი, ზნეობრივი და სულიერი განვითარება უტოპიური რომანი: არარსებული სახელმწიფო და მისი იდეალური საზოგადოებრივი წყობა ბიურგერული ტრაგედია: საკარო არისტოკრატიასა და ბიურგერებს შორის სოციალური დაპირისპირება იყო
ავტორები და ნაწარმოებები დენიელ დეფო (1661-1731) - რობინზონ კრუზო ჯონათან სვიფტი (1667-1745) - გულივერის მოგზაურობა რიჩარდ შერიდანი (1751-1816) - ავსიტყვაობის სკოლა დენი დიდრო (1713-1784) - რამოს ძმისწული ვოლტერი (1694-1778) - კანდიდი ჟან-ჟაკ რუსო (1712-1778) - ემილი ანუ აღზრდის შესახებ გოჰოლდ ეფრაიმ ლესინგი (1724-1781) - ნათან ბრძენი, ემილია გალოტი
გმადლობთ ყურადღებისთვის!