Chapitre 11 Complications de la grossesse, de l’accouchement et du postpartum

Règles générales Codes spécifiques! qui ont la priorité sur les autres codes – qui eux sont des codes complémentaires Chaque pathologie = complication, sauf instruction inverse Quand une pathologie n’est pas une complication de la grossesse, elle est mentionnée en diagnostic principal et suivie du code V22.2 (Pregnant state, incidental) Afwijkingen die de “aanpak” beinvloeden!!

Règles générales 3 Doivent être enregistrés uniquement dans le dossier de la mère 5ème chiffre doit être ajouté: 0: « unspecified » 1: « delivered, with or without mention of antepartum condition » 2: « delivered, with mention of postpartum condition » 3: « antepartum complication » 4: « postpartum complication » Afwijkingen die de “aanpak” beinvloeden!! 3

Accouchement prématuré Avortement (1) Avortement = expulsion (incomplète) extraction du placenta, des membranes < 500 gr et/ou < 22 semaines Poids inconnu >= 500 grammes Enfant mort Enfant vivant >= 22 semaines < ou >= 22 semaines Avortement Accouchement prématuré 634-639 644.2x Definitie enkel deze van ICD 9! Niet zelfde als officiele definitie Belangrijk: expulsie al dan niet met foetus zijn van belang. Indien foetus: onder de 500 gr Spontane abortus of miskraam 634 “Abortion”: Een abortus die spontaan optreedt, zonder enige vorm van chemische of instrumentele inter­ventie, wordt aanzien als een spontane abortus of miskraam. Legaal geïnduceerde abortus 635 “Legally induced abortion”: Een abortus die wordt uitgevoerd voor een therapeutische of voor een electieve beëindiging van de zwangerschap wordt als een legaal geïnduceerde abortus aanzien. Een “electieve abortus” mag uiteraard geen elementen bevatten waardoor hij geclassificeerd moet worden als een illegaal geïnduceerde abortus. Termen zoals “electieve abortus”, “geïnduceerde abortus”, “artificiële abortus” en “zwangerschapsbeëindiging” worden gebruikt wanneer dit type abortus wordt uitgevoerd. Illegaal geïnduceerde abortus 636 “Illegally induced abortion”: Een abortus wordt aanzien als een illegaal geïnduceerde abortus: - als hij niet werd uitgevoerd in overeenstemming met de wettelijke voorschriften van het betrokken land - als hij werd uitgevoerd door personen die niet de nodige kwalificaties hiervoor be­zitten - als hij werd uitgevoerd in een ruimte die niet voldoet aan de voor een dergelijke in­greep vereiste voorzieningen Deze categorie wordt enkel gebruikt voor een patiënte die elders een illegaal geïnduceerde abortus onderging en daarna in het ziekenhuis opgenomen werd. Deze ziekenhuisopname kan gebeuren met het doel om zich ervan te verzekeren dat alle zwangerschapsresten verwi­jderd zijn of om een eventueel opgetreden complicatie te behandelen. Niet gelukte abortus 638 “Failed attempted abortion”: Deze code wordt gebruikt wanneer een patiënte een procedure voor electieve abortus onder­gaan heeft en de foetus niet geëvacueerd of uitgedreven werd. De patiënte is dus nog steeds zwanger.

Avortement (2) 634 “Abortion” (including spontaneous abortion) 5 634 “Abortion” (including spontaneous abortion) 635 “Legally induced abortion” 636 “Illegally induced abortion” 637 “Unspecified abortion” 638 “Failed attempted abortion Definitie enkel deze van ICD 9! Niet zelfde als officiele definitie Belangrijk: expulsie al dan niet met foetus zijn van belang. Indien foetus: onder de 500 gr Spontane abortus of miskraam 634 “Abortion”: Een abortus die spontaan optreedt, zonder enige vorm van chemische of instrumentele inter­ventie, wordt aanzien als een spontane abortus of miskraam. Legaal geïnduceerde abortus 635 “Legally induced abortion”: Een abortus die wordt uitgevoerd voor een therapeutische of voor een electieve beëindiging van de zwangerschap wordt als een legaal geïnduceerde abortus aanzien. Een “electieve abortus” mag uiteraard geen elementen bevatten waardoor hij geclassificeerd moet worden als een illegaal geïnduceerde abortus. Termen zoals “electieve abortus”, “geïnduceerde abortus”, “artificiële abortus” en “zwangerschapsbeëindiging” worden gebruikt wanneer dit type abortus wordt uitgevoerd. Illegaal geïnduceerde abortus 636 “Illegally induced abortion”: Een abortus wordt aanzien als een illegaal geïnduceerde abortus: - als hij niet werd uitgevoerd in overeenstemming met de wettelijke voorschriften van het betrokken land - als hij werd uitgevoerd door personen die niet de nodige kwalificaties hiervoor be­zitten - als hij werd uitgevoerd in een ruimte die niet voldoet aan de voor een dergelijke in­greep vereiste voorzieningen Deze categorie wordt enkel gebruikt voor een patiënte die elders een illegaal geïnduceerde abortus onderging en daarna in het ziekenhuis opgenomen werd. Deze ziekenhuisopname kan gebeuren met het doel om zich ervan te verzekeren dat alle zwangerschapsresten verwi­jderd zijn of om een eventueel opgetreden complicatie te behandelen. Niet gelukte abortus 638 “Failed attempted abortion”: Deze code wordt gebruikt wanneer een patiënte een procedure voor electieve abortus onder­gaan heeft en de foetus niet geëvacueerd of uitgedreven werd. De patiënte is dus nog steeds zwanger. 5

Avortement (3) – Exemples Une patiente est admise à l’hôpital pendant la 20ème semaine de la grossesse en raison de violentes douleurs au bas-ventre. On extrait un fœtus mort, d’un poids de 620 g. Il n’y a pas de résidu placentaire. DP: 644.21 ”Early or threatened labor, delivered, with or without mention of antepartum condition” DS: V27.1 "Single stillborn" Une patiente est admise à l’hôpital pendant la 23ème semaine de la grossesse, avec hémorragie vaginale. On extrait un embryon mort de 450 g. Il n’y a pas de résidu placentaire. DP: 644.21 ”Early or threatened labor, delivered, with or without mention of ante partum condition” DS: V27.1 "Single stillborn“ 1ste voorbeeld: gewicht > 500 gr = geen abortuscode, ondanks leeftijd < 22 w 2de voorbeeld: gewicht < 500 gr = geen abortuscode, want ZWD > 22 w 3de voorbeeld: gewicht en leeftijd voldoen aan abortuscriteria

Avortement (4) – Exemples 7 Une patiente est admise à l’hôpital pendant la 21ème semaine de la grossesse, en raison de douleurs au bas-ventre et d’hémorragie vaginale. On extrait un fœtus mort de 450 g. Il n’y a pas de résidu placentaire. DP: 634.92 “Abortion, without mention of complication, complete" 1ste voorbeeld: gewicht > 500 gr = geen abortuscode, ondanks leeftijd < 22 w 2de voorbeeld: gewicht < 500 gr = geen abortuscode, want ZWD > 22 w 3de voorbeeld: gewicht en leeftijd voldoen aan abortuscriteria 7

Avortement (5) – Description Catégories 634 à 637: 5ème chiffre 0 = unspecified 1 = incomplete 2 = complete 634 – 639: 4ème chiffre pour les complications 0 = complicated by genital tract and pelvic infection … 3 = complicated by renal failure 6 = complicated by embolism ……. 5de cijfer: 0 = unspecified – 1: compleet- 2= incompleet

Avortement (6) – Exemple Une patiente est admise à l’hôpital pour un avortement spontané et on effectue une dilatation et un curetage (D & C) pour éliminer les résidus éventuels de grossesse. On ne trouve pas de résidu mais on découvre des signes d’infection du petit bassin. Après disparition du tableau infectieux, la patiente peut rentrer chez elle. 634.02 “Complete spontaneous abortion complicated by genital tract and pelvic infection” 69.02 "Dilatation and curettage following delivery or abortion" Aucun code complémentaire n’est attribué pour la péritonite du petit bassin, car dans les notes d’exclusion de la catégorie 614 "Unspecified inflammatory disease of female pelvic organs and tissues" figure clairement la mention : « Excludes that complicating: abortion (634-638 with .0, and 639.0) »

Avortement (7) - Complications Précisée par le 4ème chiffre des codes 634-639 Si ré-hospitalisation pour complication: code 639 versus code 634-637 Complication Et Rétention Placentaire Sans 634 - 637 639

Avortement (8) - Complications Une patiente a eu un avortement. Une semaine après sa sortie, elle est de nouveau admise pour une endométrite 639.0 “Complications following abortion and ectopic and molar pregnancies, genital tract and pelvic infection” Une patiente a subi un avortement provoqué. Quelques jours après la sortie de l’hôpital elle est à nouveau admise en raison d’une septicémie. Un E. Coli est découvert à l’hémoculture. Voorbeeld 1: Een bijkomende code voor de endometritis wordt niet toegevoegd vermits bij code 615.0 ”Acute inflammatory diseases of uterus, except cervix" (Acute inflammatoire aandoeningen van de ute­rus, uitgezonderd de cervix) in de exclusies "that complicating: abortion ( 634 –638 with .0, 639.0)" (Deze die een complicatie zijn van : Abortus ( 634 –638 met .0, 639.0) vermeld wordt. Voorbeeld 2: Deze patiënte doet dus een Gramnegatieve septicemie door E Coli. De code 038.42 "Septice­mia due to other Gram-negative organisms, Escherichia Coli" (Septicemie te wijten aan andere Gramnegatieve organismen, Escherichia Coli) mag hier niet worden toegevoegd, ver­mits voor de hele categorie 038 "Septicemia" (Septicemie) in de exclusies "that complicating abortion ( 634-638 with .0, 639.0) (Deze die een complicatie zijn van: Abortus ( 634 –638 met .0, 639.0) staat. Om de oorzakelijke kiem (E. Coli) te preciseren mag code 041.4 "Bacterial infection in conditi­ons classified elsewhere and of unspecified site, Escherichia Coli" als nevendiagnose toege­voegd worden (Bacteriële infectie bij elders geclassificeerde aandoeningen en aandoeningen van niet gespecificeerde site, Escherichia Coli).

Avortement (9) - Complications Une patiente a fait pendant un séjour hospitalier antérieur un avortement spontané. Pendant cette admission on constate une grave hypothyroïdie sur thyroïdite subaiguë. Deux jours après sa sortie elle est de nouveau admise à l’hôpital en raison de graves hémorragies vaginales persistantes. Ces hémorragies sont entre autres dues à l’hypothyroïdie qui n’a pas encore été soignée de manière optimale. DP: 639.1 “Complications following abortion and ectopic and molar pregnancies, delayed or excessive hemorrhage” DS: 648.13 “Other conditions in the mother classifiable elsewhere, but complicating pregnancy, childbirth or the puerperium, antepartum condition or complication” 244.8 “Other specified hypothyroidism” 245.1 “Subacute thyroiditis”

Avortement, Grossesse molaire et Ectopique Avortement ‘involontaire’: DP = cause (par ex trauma) DS = code d’avortement intervention sur l’utérus, pour une pathologie non liée à la grossesse (par ex Fibrome): DP = pathologie, DS = 637 “Unspecified abortion” Trauma ou chirurgie non utérine: DP = pathologie, DS = 634 “Spontaneous abortion” Missed abortion: -Mort Fœtale < 22 semaines de grossesse, avec retention : 632 Missed abortion -Mort Fœtale > 22 semaines de grossesse: 656.4x Intrauterine death

Avortement involontaire - Exemples Une hystérectomie est pratiquée pour un cancer de l’utérus. A l’examen de la pièce opératoire, un embryon de six semaines est découvert DP : 179 "Carcinoma of uterus, part unspecified" DS : 637.92 "Unspecified abortion, without mention of complication, complete" Une patiente enceinte est opérée pour appendicite aiguë avec péritonite. Lors du deuxième jour post-opératoire, un avortement spontané complet se produit DP : 540.0 "Appendicitis with peritonitis" DS : 634.92 "Spontaneous abortion, without mention of complication, complete"

Grossesse molaire et ectopique Avortement avec complication Ré-hospitalisation après avortement Pour complications et Rétention placentaire Pour complications sans Môle Et complication 634-637 639 630-633

Grossesse ectopique - exemples Péritonite pelvienne suite à une grossesse tubaire (séjour actuel) DP 633.1x "Tubal pregnancy “ DS 639.0 "Complications following abortion and ectopic and molar pregnancies, genital tract and pelvic infection“ Hémorragie suite à une grossesse tubaire rompue réséquée lors d’un séjour précédent DP 639.1 "Complications following abortion and ectopic and molar pregnancies, delayed or excessive hemorrhage" voorbeeld 11.11

Accouchements normaux = pas de complication pendant le travail, l’accouchement ni le postpartum = âge de la mère compris entre ≥16 et < 35 ans = présentation céphalique = comprend l’épisiotomie, l’amniotomie, le monitoring foetal, l’administration d’analgésique et/ou d’anesthésique, la stérilisation = naissance d’un seul enfant! 650 toujours en diagnostic principal Om de code 650 correct te kunnen gebruiken moet aan alle volgende criteria voldaan zijn: - Leeftijd bij bevalling: ≥16 tot< 35 jaar - Enkel de hoofdligging of de occipitale ligging tijdens de arbeid komen in aanmerking. Bij elke an­dere presentatie zoals stuitligging, aangezichtsligging, voorhoofdsligging mag code 650 niet ge­bruikt worden. - Elke antepartum complicatie moet opgelost zijn op het moment van de bevalling - Geen enkele anomalie mag optreden, noch tijdens de arbeid, noch tijdens de bevalling - Geen enkele postpartum complicatie mag aanwezig zijn - Buiten de volgende procedures mag geen enkele andere procedure uitgevoerd zijn: episiotomie zonder forceps, herstel van episiotomie, amniotomie (artificieel breken van de vliezen), manueel geassisteerde bevalling zonder gebruik van forceps, toedienen van analgetica en/of anesthesie (of oxytocica), foetale monitoring en sterilisatie. Indien ook maar enige andere procedure uitge­voerd werd, dan mag de code 650 niet toegekend worden. - De zwangerschap moet aanleiding geven tot de geboorte van een levend geboren eenling, V27.0. Ingeval van meerlingzwangerschap (tweeling, drieling, …) of de geboorte van een doodgeboren kind, mag de code 650 niet toegekend worden

V27 = outcome of delivery A mentionner uniquement dans le dossier de la mère Pour l’épisode de soins correspondant à l’accouchement Ne doit pas être mentionné quand l’accouchement n’a pas lieu à l’hôpital! Le quatrième chiffre précise: S’il y a un ou plusieurs enfants Si l’enfant est vivant ou mort-né

Durée de la grossesse 19 De 22 à 36 semaines  644.xx Early or threatened labor De 37 à 40 semaines  650 ou autre De > 40 à 42 semaines  645.1x Post term pregnancy De plus de 42 semaines  645.2x Prolonged pregnancy 19

Pathologies avec répercussion sur la grossesse Pathologie foetale: A coder uniquement s’il y a répercussion sur la grossesse 655 “Known or suspected fetal abnormality affecting management of mother” 656 “Other fetal abnormality affecting management of mother” Chirurgie intra-utérine: = traitement obstétrical = code de la catégorie 655 + 75.36 “Correction of fetal defect”

Pathologie avec répercussion sur la grossesse Hypertension et pré-éclampsie Hypertension pré-existante: 642.0x à 642.2x Hypertension gestationnelle : 642.30 – 642.34 (Pré)éclampsie (doit être mentionnée dans le dossier) Ne se code pas sur des chiffres tensionnels élevés, ni la présence d’albuminurie ou de l’œdème Sans hypertension pré-existante: 642.4 tot 642.6 Pré-éclampsie modérée: 642.4x Pré-éclampsie sévère (HELLP syndrome): 642.5x Eclampsie: 642.6x Sur hypertension pré-existante: 642.7x 642: hypertension complicating pregnancy 642.00; benign hypertension 642.30: transient hypertension in pregnancy 642.7: eclampsie superimposed on pre-existing hypertensio 5de cijfer: unspecified of episode of care tot postpartum

Hypertension: exemple Une éclampsie compliquant une hypertension gestationnelle lors d’une grossesse de 36 semaines, compliquée d’une insuffisance rénale aiguë et d’un syndrome de coagulation intravasculaire disséminée, avec accouchement, un enfant vivant  642.61 “Eclampsia, delivered, with or without mention of antepartum condition’’ 644.21 "Early onset of delivery, with or without mention of antepartum condition" 646.81 "Other specified complications of pregnancy" 584.9 "Acute renal failure, unspecified" 641.31 "Antepartum hemorrhage, associated with coagulation defects, with or without mention of antepartum condition" V27.0 "Outcome of delivery, single liveborn"

Pathologie avec répercussion sur la grossesse Diabète pré-existant à la grossesse: 648.0x “Current conditions in the mother classifiable elsewhere, but complicating pregnancy, childbirth, or the puerperium, diabetes mellitus” 250 Diabète (V58.67 "Long-term (current) use of insulin”) Diabète gestationnel ou intolérance glucidique: 648.8x “Other current conditions in the mother classifiable elsewhere, but complicating pregnancy, childbirth, or the puerperium, abnormal glucose tolerance“

Diabète: exemples Grossesse de 33 semaines, intolérance au glucose, traitement par régime. Le code attribué est  : 648.83 "Other current conditions in the mother classifiable elsewhere, but complicating pregnancy, childbirth, or the puerperium, abnormal glucose tolerance, antepartum condition or complication«  Grossesse de 33 semaines, tolérance au glucose anormale, traitement par régime et insuline. Les codes attribués sont : 648.83 “Other current conditions in the mother classifiable elsewhere, but complicating pregnancy, childbirth, or the puerperium, abnormal glucose tolerance, antepartum condition or complication” V58.67 “Long-term (current) use of insulin”

Pathologie avec répercussion sur la grossesse Infections: Porteur asymptômatique de streptocoques B : 648.9x “Other current conditions classifiable elsewhere, but complicating pregnancy, childbirth, or the puerperium" V02.51 “Carrier or suspected carrier of infectious diseases, Group B streptococcus" Bactériurie asymptômatique : 646.5x "Other complications of pregnancy, NEC, asymptomatic bacteruria in pregnancy"

Complications du Post-partum Définition: - Commence immédiatement après l’accouchement - Dure 6 semaines (sauf avis contraire du médecin) 5ème chiffre: = 2: « delivered, with mention of postpartum condition  » = 4: « postpartum complication »

Complications du Post-partum: Exemples Une femme accouchée est admise à trois semaines de post-partum et traitée pour une pyélonéphrite aiguë à E.coli. DP: 646.64 "Infections of genitourinary tract, postpartum complication" DS: 590.1x "Acute pyelonephritis" (Acute pyelonefritis) et 041.4 "Bacterial infection in conditions classified elsewhere, Escherichia coli [E. Coli]" Une patiente est admise cinq semaines après son accouchement pour cholécystite aiguë lithiasique qui a débuté durant la grossesse. DP: 646.8 "Other specified complication of pregnancy, postpartum condition or complication" DS: 574.00 "Calculus of gallbladder with acute cholecystitis without mention of obstruction" voorbeeld 11.18

Séquelles de complications de grossesse d’accouchement et de suites de couches 677 “Late effect of complication of pregnancy, childbirth or the puerperium” Complication de la période obstétricale entraînant une séquelle qui requière un traitement ultérieur Ce code peut être utilisé n’importe quand après la période postpartum initiale Suivre la règle générale de codification des séquelles Une patiente est admise pour cure de prolapsus utérin secondaire à un traumatisme survenu lors d’un accouchement deux ans plus tôt. DP: 618.1 "Uterine prolaps" DS: 677 "Late effect of complication of pregnancy, childbirth, and the puerperium". voorbeeld 11.19

Mesures Contraceptives V25 comme diagnostic principal en cas d’accouchement: V25 en diagnostic secondaire Mesures Procréatives V26 comme diagnostic principal (par ex prélèvement d’ovule) Infertilité comme diagnostic secondaire Dans prochaine version d’ICD-9-CM, il y aura un code spécifique pour grossesse multiple avec réduction foetale V25: sterilisatie – zie tabel in handleiding 651.7x [0,1,3] "Multiple gestation following (elective) fetal reduction Fetal reduction of multiple fetuses reduced to single fetus” (Meerlingzwangerschap gevolgd door een (electieve) fœtale reductie Fœtale reductie bij multipele foetussen, gereduceerd tot één enkele fœtus)  

Mesures Procréatives: exemple Une femme est admise en maternité et accouche d’un enfant vivant. Elle portait au départ quatre fœtus mais a subi une réduction à un seul fœtus. DP: 651.71 "Multiple gestation following (elective) fetal reduction, Fetal reduction of multiple fetuses reduced to single fetus, delivered, with or without mention of antepartum condition" DS: V27.0 "Single liveborn“ (applicable en 2009) voorbeeld 11.23